LÃO THỊ LÀ GÌ?
Lão thị là tình trạng mắt của người có tuổi từ 40 tuổi trở lên giảm khả năng điều tiết nên không tập trung vào vật ở trong khoảng nhìn gần thông thường (30cm-35cm), gặp khó khăn khi đọc, viết hoặc làm việc nhìn vào vật cầm trên tay. Người bắt đầu bị lão thị thường đưa mục tiêu muốn nhìn rõ ra xa mắt và nheo mắt để nhìn. Những người bị viễn thị gặp hiện tượng này sớm hơn người bình thường hoặc cận thị.
Cơ chế chính xác gây ra lão thị chưa được xác định chắc chắn, tuy nhiên các bằng chứng nghiên cứu đều cho thấy tác động mạnh của việc giảm độ mềm dẻo của thủy tinh thể, mặc dù sự thay đổi độ cong của thuỷ tinh thể theo độ tuổi cùng với sự giảm trương lực cơ thể mi (là các cơ làm phồng hay xẹp thủy tinh thể) cũng đều được công nhận như những nguyên nhân gây ra lão thị.
Nguyên nhân
Do tuổi ngày càng cao, thủy tinh thể tự nhiên trong mắt chúng ta bị cứng dần sẽ gây ra hiện tượng lão thị. Vì thủy tinh thể kém nhạy bén như vậy nên nó không thể thay đổi hình dạng để tập trung nhìn vào những hình ảnh gần, và do đó các hình ảnh gần này nằm ngoài tầm nhìn của mắt.
Triệu chứng
Triệu chứng đầu tiên thường gặp ở người bị lão thị là khó đọc sách báo, đặc biệt tại nơi thiếu ánh sáng, mắt căng thẳng sau khi đọc một thời gian dài, nhìn vật gần thấy mờ hoặc mờ trong khoảnh khắc thay đổi cự ly nhìn. Nhiều người bị lão thị thường ca cẩm là cánh tay của họ sao mà “ngắn quá” không thể đưa vật cầm trên tay ra xa hơn để mà nhìn cho thấy rõ chi tiết.
Lão thị, cũng giống như các dạng kém tập trung khác, trở nên giảm bớt ở nơi sáng sủa. Điều này không có gì là huyền bí mà chỉ là do đồng tử của mắt ở nơi sáng thì co nhỏ lại, nhờ đó chiều sâu thị trường tăng đáng kể, bất kể khả năng tập trung có kém hay không, giống như ở máy chụp ảnh qua lỗ nhỏ có thể chụp được ảnh mà không cần đến thấu kính. Có thể giải thích cách khác là qua lỗ nhỏ thì vòng mờ, hoặc ảnh mờ đã được giảm bớt mà không cần phải điều chỉnh tiêu cự.
KHẮC PHỤC LÃO THỊ BẰNG NHIỀU GIẢI PHÁP PHỐI HỢP:
– Mang kính gọng đa tiêu hoặc kính tiếp xúc đa tiêu.
– Phẫu thuật Phaco đặt kính nội nhãn đa tiêu.
– Phẫu thuật giác mạc bằng laser giả lập điều tiết.
– Giải pháp tổng hợp Monovision: một mắt nhìn gần, một mắt nhìn xa.
Điều trị
Chứng lão thị không phải trường hợp nào cũng chữa được – mặc dù các bước thăm dò cho một cuộc điều trị cho thấy trường hợp này có thể điều trị được – nhưng phương pháp hữu hiệu nhất khắc phục sự mất khả năng điều chỉnh tiêu điểm là sử dụng kính gọng hoặc kính áp tròng. Trong những trường hợp khó chữa trị khác, điều chỉnh bằng thấu kính lồi là phương pháp thích hợp. Trong một số trường hợp, chỉ cần ghi đơn kính hai tiêu là được. Khi khả năng điều chỉnh tiêu điểm ngày càng tệ hơn thì đơn kính cũng cần được đổi theo.
Vào khoảng 65 tuổi, đôi mắt đã mất đi phần lớn khả năng điều tiết. Tuy nhiên, vẫn còn có thể đọc sách nhờ một đơn kính thích hợp. Một số người chỉ có thể đọc được rõ hơn khi giữ cho sách xa mắt hơn hoặc phải đọc sách có chữ to hơn và sáng hơn. Những người không cần dùng kính nhìn xa có thể chỉ cần kính dùng để đọc sách.
Để không cần sử dụng kính hai tiêu hoặc kính dùng để đọc sách, một số người chọn kính áp tròng để điều chỉnh một mắt nhìn gần và một mắt nhìn xa với một phương pháp gọi là “đơn thị”. Đôi khi đơn thị gây giảm nhận thức chiều sâu. Cũng có những kính áp tròng hai tiêu hoặc đa tiêu hiện đại hơn với nỗ lực nhằm điều chỉnh khả năng nhìn gần lẫn nhìn xa trên cùng một tròng kính.
Một vấn đề vẫn còn đang tranh luận là liệu các bài tập cho mắt đã được nêu ra có được coi như là một cách để giúp trì hoãn sự xuất hiện chứng lão thị hay không.
Dinh dưỡng
Có báo cáo nghiên cứu khoa học cho rằng sử dụng nguồn bổ sung lutein hoặc tăng lượng lutein trong chế độ ăn sẽ giúp người ta cải thiện thị lực, trong khi một nghiên cứu khác lại cho rằng sự bố sung lutein có thể làm chậm quá trình lão hóa của thủy tinh thể. Lutein tự nhiên được tìm thấy cả trong thủy tinh thể của mắt và trong hoàng điểm, vùng trung tâm của võng mạc.
Phẫu thuật
Những phương pháp phẫu thuật mới cũng cung cấp giải pháp cho những ai không muốn đeo kính gọng hoặc kính áp tròng, bao gồm phương pháp đặt thủy tinh thể nhân tạo (IOLs). Những dải củng mạc giãn nở, nhằm làm tăng khoảng cách giữa thể mi và thủy tinh thể, đã chưa cung cấp những kết quả ổn định hoặc mang tính dự đoán trong điều trị viễn thị.
Phẫu thuật bằng laser
Ngày nay nếu không muốn mang kính lão, có thể khắc phục bằng phẫu thuật LASIK. Phẫu thuật này điều chỉnh giác mạc của người lão thị thành một hệ thống kính đa tiêu cự, giúp mắt có thể vừa nhìn được xa vừa nhìn được gần. Không phải máy laser Excimer nào cũng có thể phẫu thuật được lão thị.
CHĂM SÓC MẮT LÃO THỊ:
Mặc dù bạn không thể phòng tật lão thị nhưng bạn có thể giúp bảo vệ mắt và thị lực của bạn, bằng cách:
+ Kiểm tra mắt định kỳ.
+ Kiểm tra các bệnh lý nghiêm trọng: các bệnh tiểu đường và huyết áp cao.
+ Đeo kính mát để bảo vệ mắt khỏi ánh sáng mặt trời.
+ Đeo kính bảo vệ mắt không bị chấn thương.
+ Có chế độ ăn giàu dinh dưỡng, luân phiên thực phẩm.
+ Đeo đúng kính.
+ Sử dụng ánh sáng phù hợp.
+ Nhận biết các triệu chứng bất thường tại mắt.